اختلالات جنسی ناشی از مشکلات آناتومیک در خانمها و اصلاح آنها توسط جراحی

تعداد بازدید:3040

اختلالات جنسی در خانمها پدیده خیلی پیچیده ای است،‌ درمان صحیح نیازمند تشخیص صحیح است. اختلالات جنسی در خانمها دارای انواع مختلف هستند، ولی کلا این اختلالات جنسی می توانند دارای دو منشاء باشند: عضوی یا ارگانیک و روحی – روانی یا سایکوژنیک. ما نباید هر اختلالی را در خانمها به مسائل روحی روانی نسبت دهیم، ضمن اینکه مشکلات روحی روانی به عنوان منشاء اختلالات جنسی در خانمها خیلی پررنگ تر از مردان است.
نه تنها در اختلالات جنسی (Sexual Dysfunction)، بلکه در سایر بیماریها نیز ما موقعی می توانیم منشاء بیماری را به مسائل روحی روانی نسبت دهیم که با بررسیهای لازم، ‌مشکلات جسمی یا ارگانیک را رد کرده باشیم. سازمان بهداشت جهانی داشتن رابطه جنسی سالم را جزو حقوق اساسی انسان محسوب می کند.

داشتن اختلال جنسی دارای تبعات زیر است:

· انسان را از یکی از اساسی ترین نیازهای بشری محروم می کند، مثل انسانی که گرسنه است ولی غذا برای خوردن پیدا نمی کند.

· در روابط عاطفی زن و شوهر اثر سوء دارد.

· در تعدادی از موارد منجر به روابط خارج از خانواده که دارای تبعات زیادی است، می شود.

· و گاها در کمال تاسف منجر به از هم پاشیدن کانون خانواده ها و طلاق می گردد.

امروزه با پیشرفت شگرف رسانه ها دو امر خیلی مهم اتفاق اقتاده است: نقش روابط جنسی در خانواده ها پر رنگ تر شده است، و با بهم خوردن نرمها (اصول پذیرفته شده به عنوان موارد طبیعی) انتظارات طرفین از همدیگر متفاوت تر شده است. در هر حال جامعه پزشکی باید بتواند این نیازها را در مسیر صحیح هدایت کرده و وجود احتمالی هر مشکلی را بر طرف نماید. حال اگر پس از بررسیهای لازم به این نتیجه رسیدیم که اختلال جنسی در یک خانم منشاء روحی روانی ندارد، بلکه از یک مشکل عضوی سرچشمه گرفته است، آن می تواند ۴ دلیل اصلی داشته باشد:

· منشاء عروقی

· منشاء سیستم عصبی

· منشاء هورمونی

· منشاء آناتومیک

آناتومی رشته ای از علم پزشکی است که در آن اعضاء بدن به تفصیل بررسی و توضیح داده می شوند. از نظر آناتومی دستگاه تناسلی خانم از ۵ قسمت مجزا تشکیل شده است که آنها را رویهمرفته فرج یا Vulve می نامند. این ۵ قسمت عبارتند از:

· دو عدد لبهای کوچک

· دو عدد لبهای بزرگ

· کلیتوریس

· مجرای ادرار

· واژن یا مهبل

اختلال آناتومیک در هر یک از اجزاء فرج می تواند سبب کاهش اعتماد به نفس و اختلال جنسی شود.

از خصوصیات اختلالات جنسی (Sexual Dysfunction) ناشی از تغییرات آناتومیک (Anatomic) این است که، این بیماران در بسیاری از موارد دچار استرس و اضطراب روحی روانی نیز می شوند. مثلا بزرگ شدن کلیتوریس ضمن ایجاد درد در هنگام نزدیکی، بعلت ایجاد ظاهر نامناسب در دستگاه تناسلی, سبب فشار روحی و روانی نیز می گردد، در صورتیکه این مشکل به راحتی با جراحی قابل اصلاح است. اختلالات آناتومیک (Anatomical Sexual Dysfunction) ممکن است مادرزادی باشند، یعنی یک دختر با آن متولد می شود و ممکن است اکتسابی باشند، یعنی فرد در ابتدا مشکلی نداشته است، بلکه بعدها دچار اختلالات آناتومیک شده است. در این مبحث عمده اختلالات آناتومیک در خانمها که سبب اختلالات جنسی می شوند را به زبان ساده بحث می کنیم و راههای درمانی هر کدام را توصیف می کنیم، باشد که کمکی به خانمها در جهت رفع مشکلاتشان و استحکام کانون خانواده گردد. مبحث را با بزرگ شدن کلیتوریس شروع می کنیم. ما در این قسمت قصد نداریم هر یک از مباحث را به تفصیل توضیح دهیم، بلکه بطور مختصر و مفید اطلاعاتی را جهت آگاهی خوانندگان محترم فراهم می نمائیم.

بزرگ شدن کلیتوریس (Clitoromegaly)

علل بزرگ شدن کلیتوریس را به ۴ دسته اصلی تفسیم می کنند:

· هورمونی

· غیر هورمونی

· بزرگی کاذب

· نا معلوم

بزرگی کلیتوریس (Clitoromegaly) ممکن است مادرزادی بوده و یا در اثر اختلالات هورمونی و یا مصرف هورمونهای مختلف اتفاق بیفتد. از علل شایع آن تخمدانهای پلی کیستیک و ترشح هورمونهای مردانه توسط غده آدرنال است. گاها عده ای نیز از تزریق تستوسترون استفاده می کنند که بیشتر توسط ورزشکاران صورت می گیرد و در ترکیب بسیاری از داروهای چربی سوز و لاغر کننده وجود دارد، بدون اینکه فرد مصرف کننده از آن مطلع باشد. عده ای از موارد بزرگ شدن کلیتوریس ناشی از سرطان تخمدان و یا غده فوق کلیه می باشند. بنابراین این بیماران نیاز به بررسی دقیق دارند.

بزرگ شدن کلیتوریس دارای عوارض زیر است:

· کلیتوریس چون عضو بسیار حساس می باشد، گاهی در مواردیکه بزرگ می شود لمس و تماس با آن دردناک شده طوریکه خانم مبتلا به آن دچار کاهش میل جنسی ثانویه به درد در هنگام نزدیکی می شود.

· گاهی بزرگی کلیتوریس خیلی زیاد بوده و ظاهر مردانه بخود می گیرد که برای بیمار از نظر روانی خیلی آزار دهنده است.

درمان بزرگی کلیتوریس (Clitoromegaly)

درمان آن با جراحی است که به اسم کلیتوروپلاستی (Clitoroplasty) نامیده می شود. بسته به نوع، شدت و علت بزرگی کلیتوریس, روشهای جراحی پلاستیک مختلفی برای کاهش اندازه کلیتوریس وجود دارند، که با استفاده از آنها کلیتوریس شکل طبیعی خود را می تواند پیدا کند. اسم این عمل جراحی کاهش اندازه کلیتوریس (Clitoroplasty, Clitoral Reduction, Clitoral Hood Reduction) می باشد.

بزرگی بیش از حد لبهای کوچک دستگاه تناسلی (Labia Minora)

از نظر آناتومی، شکل و قرارگیری لبهای کوچک در خانمها بسیار متفاوت است. لبهای کوچک (Labia Minora) معمولا غیر قرینه هستند. آنها ممکن است توسط لبهای بزرگ کاملا پوشانده و دیده نشوند و یا اینکه قابل رویت باشند. اندازه لبهای کوچک از نظر علمی ۵۰-۷ میلی متر و بطور متوسط ۲۲ میلی متر است. دو گروه از خانمها بدنبال برطرف کردن مشکل آناتومیک در لبهای کوچک فرج (Labia Minora) هستند: یک گروه آنهائی هستند ک بصورت مادرزادی دارای ابهام در دستگاه تناسلی بوده اند و یک گروه دیگر افراد از نظر ژنتیک خانم هستند که بعلت تغییرات مرضی در لبهای کوچک فرج در زندگی زناشوئی دچار مشکل می شوند. اختلالات آناتومیک در لبهای کوچک فرج زیاد هستند که شایعترین آنها بزرگی بیش از حد و خارج از میزان (Range) طبیعی است. این بیماری نیز نوع مادرزادی و اکتسابی دارد. باید به خاطر داشت مختصر بزرگی لبهای کوچک هیچ مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کند و نیازمند اقدام خاصی نیست، فقط بزرگی بیش از حد است که سبب مداخله با فعالیتهای روزانه و روابط زناشوئی می شود.

عوارض بزرگی بیش از حد لبهای کوچک دستگاه تناسلی عبارتند از:

· احساس درد با پوشیدن لباسهای زیر چسبناک

· ایجاد مزاحمت و درد در حین فعالیتهای ورزشی

· سبب مزاحمت در حین رابطه جنسی بعلت تا شدن

· ایجاد ظاهر نا مناسب و استرس روانی

درمان بزرگی بیش از حد لبهای کوچک دستگاه تناسلی

برای درمان این بیماری یک عمل جراحی بنام لابیا پلاستی لبهای کوچک (Labiaplasty, Labia Minora Plasty) وجود دارد که در آن با جراحی از اندازه لبهای کوچک کاسته می شود. چون برای این عمل جراحی روشهای مختلفی وجود دارد، معمولا همکاران متخصص زنان و زایمان مقدار زیادی لبهای کوچک را بریده و لبه های آنرا بهم می دوزند. آن سبب می شود که شکل و رنگ طبیعی لبهای کوجک آسیب ببینند، اخیرا روشهای پلاستیک جدیدی ابداع شده اند که سبب حفظ ظاهر و عملکرد طبیعی این عضو می شوند.

روشهای عمل جراحی لابیاپلاستی (Labiaplasty)

· بریدن یک تکه از لبه لب کوچک (Edge Resection) که اولین و قدیمی ترین روش برای لابیاپلاستی است و در کشور ما نیز مرسوم است. این روش دیگر منسوخ شده است، چون سبب ظاهر نامناسب فرج می شود و احتمال آسیب به اعصاب نیز وجود دارد.

· برداشتن یک گوه از وسط لب کوچک (Central Wedge Resection): در این روش از ضخیمترین قسمت لب کوچک (Labia Minora) یک تکه بشکل گوه (Wedge) برداشته می شود. در این روش ظاهر طبیعی لب کوچک حفظ می شود. چون در این روش نیز یک تکه کامل از لب کوچک برداشته می شود، احتمال آسیب به اعصاب وجود دارد.

· زد پلاستی (Z plasty) که مناسبترین روش لابیا پلاستی (Labiaplasy) است.

معمولا هر نوع اصلاح لازم در آناتومی دستگاه تناسلی در یک جلسه انجام می شوند. گاها یک پوست اضافی سبب پوشانده شدن کلیتوریس و ایجاد اشکال در رابطه زناشوئی می شود، که همزمان با عمل لابیاپلاستی می توان آنرا نیز اصلاح کرد.

انجام عمل لابیاپلاستی (Labiaplasty) در موارد زیر ممنوع است:

· وجود عفونت

· وجود سرطان

· در خانمهائیکه سیگار می کشند، چون ترمیم محل عمل با مشکل مواجه می شود.

ممکن است بصورت مادرزادی، با گذشت زمان و یا در اثر حوادث مختلف، لبهای بزرگ فرج (Labia Majora) و واژن متحمل تغییراتی شوند که آنها را نیز می توان با جراحی اصلاح کرد، که به ترتیب لابیاپلاستی لبهای بزرگ (Labia Majora Plasty) و واژینوپلاستی (Vaginoplasy) گفته می شوند.

خوانندگان محترم توجه داشته باشند که فرد باید از نظر علم پزشکی به تشخیص پزشک دارای مشکل باشد و این مشکل در زندگی روزمره وی اختلال ایجاد کرده باشد تا تحت اعمال جراحی فوق قرار گیرند.

---

---

آرشیو مقالات تخصصی اورولوژی زنان