سلامت مردان – سلامت پروستات

تعداد بازدید:1936

اگر شما نمی دانید که پروستات (Prostate) چیست و کار آن کدام است، ناراحت نباشید چون شما تنها نیستید. بسیاری از مردان نمی دانند که پروستات کجا قرار دارد و کار آن چیست. پروستات در گردن مثانه قرار دارد و مجرای ادرار پس از شروع از گردن مثانه از وسط پروستات عبور می کند (شکل ۷). بنابراین هر گونه مشکل در پروستات ممکن است جریان ادرار را تحت تاثیر قرار دهد.

کار اصلی پروستات در مردان ترشح مایع منی می باشد. حدود ۶۰ درصد حجم مایع منی توسط پروستات ترشح می شود. پروستات در هنگام بلوغ مقداری بزرگ می شود. ولی بعداً اندازۀ آن ثابت می ماند تا سن ۴۰ سالگی که بطور پیشرونده شروع به بزرگ شدن می کند و در بسیاری از مردان با افزایش سن پروستات بیشتر بزرگ می شود، طوریکه از هر ۳ نفر مرد یکی از آنها در طول زندگی، پروستات خود را عمل می کنند. پروستات بیماریهای زیادی دارد ولی آنچه که از نظر سلامت مردان در اولویت است، سه بیماری پروستات به شرح زیر می باشد:

· التهاب پروستات

· بزرگی خوش خیم پروستات

· سرطان پروستات

التهاب پروستات

التهاب پروستات (Prostatitis) ممکن است علت عفونی داشته باشد. شایعترین مشکل پروستات در مردان زیر ۵۰ سال همین التهاب پروستات است. حدود ۵۰ درصد مردان در دوره ای از زندگی خود تحت درمان التهاب پروستات قرار می گیرند. التهاب پروستات دارای سه نوع اصلی است:

· التهاب پروستات عفونی

· التهاب پروستات غیر عفونی

· پروستات دردناک

التهاب پروستات عفونی

خود التهاب پروستات عفونی به دوسته بزرگ تقسیم می شود: حاد و مزمن. از هر نفر ۱۰ مردیکه دچار التهاب پروستات هستند، یکی از آنها مبتلا به التهاب پروستات (Prostatitis) عفونی است. علائم التهاب پروستات عفونی حاد، شدید بوده و معمولاً لازم است بیمار در بیمارستان بستری شود. علائم التهاب پروستات عفونی حاد عبارتند از:

· تب و لرز

· درد عضلانی

· خستگی

· درد در قسمت تحتانی کمر

· درد و سوزش هنگام ادرار کردن

اغلب بعلت عفونت و التهاب پروستات خیلی بزرگ شده و مانع تخلیه مثانه می شود و بیمار نمی تواند ادرار کند. نکته مهم در احتباس ادراری ناشی از التهاب پروستات عفونی حاد این است که به هیچ وجه نباید از طریق مجرای ادرار برای بیمار جهت خالی کردن مثانه سوند زد، چون خطر وارد شدن عفونت به خون وجود دارد. مثانه این بیماران باید از طریق شکم و توسط متخصص خالی شود.

التهاب پروستات غیر عفونی

از هر نفر ۱۰ مردیکه دچار التهاب پروستات (Prostatitis) هستند، شش نفر آنها مبتلا به التهاب پروستات غیر عفونی می باشند. اگر چه علت آن مشخص نیست ولی التهاب علت عفونی ندارد و ناشی از میکروبها نیست. یک عده علت آن را واکنش به ادرار و یا مواد محتوی ادرار می دانند. به عنوان مثال تعدادی از مردانیکه مبتلا به آلرژی و آسم هستند، مبتلا به التهاب پروستات غیر عفونی می شوند. علائم التهاب پروستات غیر عفونی عبارتند از:

· احساس درد و ناراحتی در ناحیه بیضه ها، مجرای ادرار، قسمت تحتانی شکم و پشت.

· ترشح مجرا بخصوص در هنگام اجابت مزاج

· وجود خون در مایع منی

· کاهش تعداد اسپرم

· مشکلات جنسی

· تکرر ادرار

پروستات دردناک (Prostatodynia)

از هر نفر ۱۰ مردیکه دچار التهاب پروستات هستند، یکی از آنها مبتلا به پروستات دردناک است. این بیماران همیشه در ناحیه پروستات درد احساس می کنند. متأسفانه علت این بیماری هنوز مشخص نشده است. برای افتراق سه نوع التهاب پروستات فوق الذکر تجربه و اطلاعات بالینی زیادی لازم است. علائم این بیماری عبارتند از:

· درد و ناراحتی در ناحیه غده پروستات

· درد و ناراحتی در ناحیه بیضه ها و مجرای ادرار

· مشکل در ادرار کردن

التهاب پروستات (Prostatitis) یک بیماری است که دوره درمان طولانی دارد و معمولاً ریشه کن نمی شود. بنابراین مردها باید سعی کنند که به این بیماری مبتلا نشوند. التهاب پروستات هر قدر زودتر و در مراحل ابتدائی تشخیص داده شود، بهتر درمان می شود. موارد زیر خطر ابتلا به التهاب پروستات در مردان را زیاد می کنند:

· عفونت مثانه

· بزرگی خوش خیم پروستات

· ابتلا به بیماریهای آمیزشی مثل سوزاک و کلامیدیا

· رابطه جنسی خارج از خانواده و داشتن شرکای جنسی متعدد

· خوردن غذاهای تند مثل فلفل

· آسب به قسمت تحتانی لگن مثل افرادیکه دوچرخه سواری حرفه ای می کنند

بزرگی خوش خیم پروستات

یکی از شایعترین بیماریها در مردان مسن همین بزرگی خوش خیم پروستات (Benign Prostate Hyperplasia) یا همان (BPH) است. علت آن این است که پروستات با افزایش سن بزرگ می شود. در حدود ۵۰ درصد مردان ۶۰-۵۰ ساله و ۹۰ درصد مردان ۸۰-۷۰ ساله دارای علائم بزرگی خوش خیم پروستات هستند. بزرگ شدن پروستات بعلت انسداد مجرای ادرار سبب ایجاد مشکل در تخلیه مثانه می شود (شکل ۸). علائم بزرگی خوش خیم پروستات عبارتند از:

· تکرر ادرار و احساس فوریت در ادرار کردن بخصوص شبها

· برای شروع به ادرار کردن نیاز به زمان است و مثانه با زور زدن خالی می شود

· عدم تخلیه کامل مثانه

· آمدن قطره قطره ادرار پس از خاتمه ادرار کردن

· جریان ادرار ضعیف و باریک

از آنجائیکه علائم فوق الذکر می توانند در سایر بیماریها از جمله سرطان پروستات (Prostate Cancer) نیز دیده شوند، بنابراین مردانیکه دارای علائم فوق هستند لازم است که به پزشک متخصص مراجعه کنند. علائم بزرگی خوش خیم پروستات (BPH) متغیر هستند و از آنجائیکه با افزایش سن پروستات بزرگتر می شود، بنابراین علائم نیز بدتر می شوند. اگر بزرگی خوش خیم پروستات درمان نشود می تواند سبب عفونت مثانه و کلیه ها و آسیب به عملکرد مثانه و کلیه ها شود. گاهاً بیمار بعلت بزرگی خوش خیم پروستات دچار نارسائی کلیه می شود. رابطه ای ما بین بزرگی خوش خیم پروستات و تعداد دفعات روابط زناشوئی وجود ندارد.

سه فاکتور اصلی وجود دارند که خطر ابتلا به بزرگی خوش خیم پروستات در مردان را زیاد می کنند:

· سن. از سن ۴۰ سالگی به بعد بزرگ شدن پروستات شروع می شود.

· سابقه فامیلی. اگر پدر و برادر شما مبتلا به بزرگی خوش خیم پروستات بودند، امکان اینکه شما نیز مبتلا شوید بیشتر است.

· بعضی حالات پزشکی مثل چاقی مرد را مستعد ابتلا به بزرگی خوش خیم پروستات می کند.

سرطان پروستات

سرطان پروستات (Prostate Cancer) شایعترین سرطان مردان است و پس از سرطان ریه شایعترین سرطانی است که مردها بعلت آن فوت می کنند. رشد سرطان پروستات در اکثر موارد بطئی است. هر قدر سرطان پروستات زودتر تشخیص داده شود درمان آن مؤثرتر خواهد بود. متأسفانه در ایران اکثر مردان مبتلا به سرطان پروستات در مراحل پیشرفته بیماری تشخیص داده می شوند. علائم سرطان پروستات همان علائم بزرگی خوش خیم پروستات هستند ولی چون سرطان پروستات به ناحیه ستون فقرات دست انداری می کند، یکی از علائم آن می تواند درد در ناحیه کمر و ستون فقرات باشد. چون سرطان پروستات (Prostate Cancer) در مراحل ابتدائی هیچگونه علامتی ندارد، بنابراین تشخیص آن در مراحل ابتدائی که بهتر درمان می شود، خیلی مشکل است، مگر اینکه بیمار جهت چک آپ خود مراجعه کند.

یک عده عوامل خطر آفرین هستند که سبب می شوند شانس ابتلاء یک مرد به سرطان پروستات بیشتر شود:

· سن. در سیاه پوستان بالای ۴۰ سال و در سفید پوستان بالای ۵۰ سال خطر سرطان پروستات افزایش می یابد.

· سابقه فامیلی. مهمترین فاکتور خطر آفرین است. اگر برادر و یا پدر شما مبتلا به سرطان پروستات بوده است شانس گرفتاری شما به این بیماری ۲ برابر افراد عادی است.

· نژاد. سیاه پوستان تقریباً ۲ برابر سفید پوستان به این بیماری مبتلا می شوند.

· رژیم غذائی. رژیم غذائی کم فیبر، پر چرب و گوشت قرمز خطر ابتلاء به سرطان پروستات را زیاد می کنند.

اقدامات پیشگیری کننده از سرطان پروستات

· بعد از ۴۰ سالگی نسبت به آزمایش سرطان پروستات اقدام کنید.

· رژیم غذائی سالم داشته باشید. بررسیها نشان داده اند که خوردن غذای پر چرب خطر سرطان پروستات (Prostate Cancer) را افزایش می دهد. از طرف دیگر، مواد غذائی پر فیبر، میوه، سویا و گوجه فرنگی پخته شده خطر ابتلا به سرطان پروستات را کم می کنند.

· مواظب وزن خود باشید. چاقی خطر تعدادی از سرطانها از جمله سرطان پروستات را زیاد می کند.

· بطور مرتب ورزش کنید.

· سیگار نکشید

· با پزشک خود در مورد سایر اقدامات پیشگیری کننده مشورت کنید.

---

• 
• 

---

آرشیو مقالات تخصصی اورولوژی مردان