طبقه بندی مطالب
پربازدیدترین مطالب
مقالات منتخب هفته
جزئیات مطلب
آزمایش HPV (زگیل تناسلی) – طرز تفسیر و محدودیتها
تعداد بازدید:43121
امروزه با شیوع بیماری زگیل تناسلی در کشور ما انجام آزمایش HPV نیز رواج پیدا کرده است. عامل بیماری زگیل تناسلی ویروسی بنام Human Papilloma Virus (HPV) می باشد. روز بروز بر تعداد ویروسهای HPV افزوده می شوند. در حال حاضر حدود ۲۰۰ نوع ویروس HPV کشف شده است. یکی از موارد اساسی در درمان بیماری زگیل تناسلی مشخص کردن نوع ویروس می باشد. چون این بیماری به یک باره در جامعه شیوع پیدا کرد، آزمایشگاهها تجربۀ لازم جهت انجام آن نداشتند. امروزه از حدود ۲۰۰ نوع ویروس HPV در بهترین شرایط فقط ۳۶ نوع آن توسط آزمایش مربوطه تشخیص داده می شوند. مباحث در مورد آزمایش HPV بسیار گسترده است، ولی بنده سعی می کنم جهت افزایش اطلاع خوانندگان محترم نکات اصلی و مهم را بیان کنم.
قبل از همه چیز یادآوری این نکته ضروری است که در تمامی آزمایشات، عکسبرداری و غیره تفسیر نتیجه برعهدۀ پزشک معالج است و مسئول آزمایشگاه و خود بیمار به هیچ وجه صلاحیت تفسیر نتیجه آزمایش و بدنبال آن اخذ تصمیم در مورد نحوه ادامۀ درمان را ندارند. اوایل سال ۹۶ خانمی بعلت ابتلا به زگیل تناسلی به بنده مراجعه کردند. ایشان ۵ سال بود که مبتلا به زگیل تناسلی شده بودند و از نظر بالینی ابتلا مسجل بود. برای ایشان جهت تعیین نوع ویروس آزمایش HPV نوشته شد. موقع گرفتن نتیجه آزمایش، یکی از کارکنان آزمایشگاه به ایشان گفته بود که نتیجه آزمایش شما منفی است (یعنی ویروسی تشخیص داده نشده است) و خود ایشان نیز نتیجه را مطالعه کرده و در نهایت به این نتیجه رسیده بودند که مبتلا به زگیل تناسلی نمی باشند و نیازی به ادامه درمان نیست.. چون ماهیتی انسانها دوست دارند همه چیز بر وفق مراد آنها باشد، بنابراین در مواردی خود را مواجه با خطرات جبران ناپذیر می کنند. این خانم در اردیبهشت ماه امسال با سرطان پیشرفته زبان بعلت ابتلا به ویروس HPV مراجعه کردند. در صورتیکه اگر به موقع مراجعه می کردند و نواحیکه احتمال ابتلا داشت (از جمله ناحیه دهان، حلق و حنجره) مورد بررسی قرار می گرفت، ضایعات بطور کامل برداشته می شدند. البته این خانم ۵ سال پس از ابتلا جهت درمان مراجعه کرده بودند و درمان را نیز انجام نداده بودند. زمان در بروز عوارض ابتلا به HPV خیلی موثر است. هر قدر زمان از ابتلا بیشتر می شود احتمال بروز عوارض نیز بیشتر می گردد.
در علم پزشکی تمامی آزمایشات می توانند نتایج مثبت کاذب و منفی کاذب داشته باشند. بسیاری از بیماران لغت “مثبت” را دال بر خوب بوده آزمایش می دانند. “مثبت” یعنی اینکه آزمایش وجود یک بیماری را تایید کرده است و فرد مبتلا است و “منفی” یعنی اینکه آزمایش وجود بیماری را تایید نکرده است. مثبت کاذب یعنی اینکه علی رغم مثبت بودن آزمایش برای وجود یک بیماری، فرد مبتلا به آن بیماری نیست. منفی کاذب یعنی اینکه فرد مبتلا به بیماری است و آزمایش بنا به دلایلی منفی شده است. در علم پزشکی معمولا برای یک آزمایش منفرد روشهای آزمایشگاهی متفاوت وجود دارند. هر روش آزمایشگاهی برای هر بیماری یک سطح “حساسیت” دارد. مثلا برای تشخیص سیفیلیس ما آزمایش VDRL درخواست می کنیم. یکی از بهترین روشهای آزمایشگاهی روش الایزا Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA) می باشد. حساسیت این روش در تشخیص سیفیلیس ۹۰ درصد است. یعنی اگر ۱۰۰ نفر صد در صد مبتلا به سیفیلیس با این روش آزمایش شوند در ۹۰ درصد آنها آزمایش مثبت خواهد بود و در ۱۰ درصد باقیمانده آزمایش منفی خواهد بود که به آن منفی کاذب می گویند، یعنی فرد مبتلا به سیفیلیس است ولی آزمایش منفی است. هر قدر حساسیت آزمایش برای یک تشخیص یک بیماری بالاتر باشد، بهتر و مورد اطمینان تر است. مثلا بهترین روش تشخیص وجود ویروس HIV (ایدز) در بدن روش آزمایشگاهی وسترن بلات Western Blot است. منتهی این آزمایش کی مثبت می شود، موارد مثبت و منفی کاذب کدامها هستند، پزشک معالج است که این اطلاعات را دارد و آزمایش را تفسیر می کند. نه بایستی بیمورد انگ وجود بیماری ایدز را به یک نفر وارد کرد و همچنین باید مواظب بود فردیکه به ایدز مبتلا است به اشتباه نگوییم که آزمایش منفی است و مشکل ندارد. بنابراین با این مقدمه مشخص می شود که تفسیر نتیجه آزمایش چقدر مشکل و نیازمند اطلاعات وسیع پزشک در حوزه مربوطه است.
منتهی قضیه در مورد آزمایش HPV قدری متفاوت است:
اگر بیماری با تشخیص پزشک حاذق قطعا مبتلا به بیماری زگیل تناسلی می باشد و نتیجه آزمایش منفی شده است (منفی کاذب)، تکلیف چیست؟
در موارد زیر نتیجه آزمایش HPV منفی کاذب خواهد شد:
در موارد متعدد ما می بینیم که آزمایش شوهر مثبت است و آزمایش خانم منفی است، درصورتیکه خانم یک مرد مبتلا صد در صد گرفتار است، و گاها این سبب می شود که مرد از درمان همسر خود سر باز زند و همسر را متوجه خطرات زیاد می کند، و یا اینکه خود خانم می گوید که آزمایش من منفی است، بنابراین نیاز به درمان ندارم. در موارد زیادی هم، مثلا مرد دارای زگیل قابل رویت است و می گوید که همسرم دکتر رفته و معاینه شده گفته اند که زگیل ندارد. این به هیچ وجه درست نیست، بسیاری از افرادیکه مبتلا به ویروس HPV هستند، هیچگونه ضایع قابل رویت ندارند. ویروس HPV به سه دسته کم خطر، پرخطر و با خطر متوسط تقسیم می شود. تعدادی از ویروسهای بسیار پر خطر تمایل به این دارند که ضایعه فیزیکی ایجاد نکنند، و پزشک و بیمار نباید گمراه شوند. متاسفانه بسیاری از بیماران را نمی توان قانع کرد که به این ویروس مبتلا هستند و جهت سلامتی خود و همسرشان باید هرچه زودتر درمان شروع شود.
بنده یک بیمار خانم ۲۴ ساله از یکی از هفته نامه های بهداشتی و درمانی که مقاله از بنده چاپ می کنند داشتم که با زگیل تناسلی نزد بنده مراجعه کرد، ایشان را برای تست به یکی از بهترین آزمایشگاهها ارجاع دادم. نتیجۀ آزمایش منفی بود. بیمار نزد پزشک دیگری می رود، متاسفانه پزشک مربوطه می گوید که ضایعات شما زگیل نیستند و آزمایش شما منفی است و شما مبتلا نیستید. بیمار قانع نمی شود، نزد دو پزشک دیگر می رود هر دو پزشک مجددا ویروس HPV درخواست می کنند، نتیجه هر دو منفی می شود و پزشکان به وی اطمینان خاطر می دهند که مبتلا به زگیل تناسلی نمی باشد. بیمار برای چندمین بار نزد بنده آمد و گفت که سه آزمایش دارد که منفی است و چند پزشک دیگر گفته اند که مبتلا به زگیل تناسلی نمی باشد. بنده با قاطعیت عرض کردم که شما متاسفانه مبتلا هستید ولی نوع ویروس شما از انواعی است که هنوز آزمایش نمی تواند آنها را تشخیص دهد و هر چه زودتر اقدام به درمان کنید. متاسفانه این بیمار در بهمن ماه ۹۶ با سرطان پیشرفته دهانه رحم مراجعه کرد.
باید به خاطر داشته باشیم که در هر موردی باید دست بالا را گرفت و بنا را براین گذاشت که مشکلی وجود دارد تا بدنبال برطرف شدن مشکل باشیم. در علم پزشکی می گویند که نسبت دادن مشکلات بیمار به مسائل روحی روانی آخرین تشخیص است، یعنی اگر بیماری با سردرد مراجعه کرد و یا با درد سردل مراجعه کرد نگوییم که مشکل از اعصاب شما است و شما هیچ مشکل جسمی ندارید، ما باید ابتدا از نظر موارد ارگانیک (وجود یک بیماری جسمی) بیمار را بررسی کنیم اگر علتی پیدا نکردیم بعد بگوییم که علت مشکل شما “احتمالا” روحی روانی است. ممکن است در پشت یک سردرد ساده “تومور مغز” نهفته باشد و ما آنرا به آلودگی هوا نسبت می دهیم.
به خاطر داشته باشیم که بیماری زگیل تناسلی و ابتلا به ویروس HPV هزار چهره است و تشخیص و درمان آن بسیار مشکل می باشد. با فریز کردن چند عدد ضایعه بصورت سرپایی در مطب فقط صورت مسئله آنهم بصورت خیلی ناقص برطرف می شود.
بطور خلاصه:
واکسن این ویروس که در کشور ما است از ابتلا به ۴ نوع ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ جلوکیری می کند. نحوه پراکندگی و ابتلا به این ویروس در کشور ما بسیار متفاوت از اروپا و آمریکا است.
در رابطه با این پست نظری ثبت نشده است ...