زگیل ناحیۀ تناسلی

تعداد بازدید:2010

دو دهه قبل شایعترین بیماری آمیزشی سوزاک بود. امروزه در بسیاری از جوامع شایعترین بیماری آمیزشی زگیل تناسلی (Genital Wart) است. عامل ایجاد این بیماری ویروسی به نام پاپیلوم انسانی (Human Papilloma Virus = HPV) است که دارای انواع مختلف می باشد. این بیماری درمان قطعی ندارد. بعضی از انواع این ویروس یکی از علل مهم ایجاد کننده سرطان گردن رحم در خانمها است ضمن اینکه می تواند سبب ایجاد سرطان دستگاه تناسلی در مردان نیز شود.

نام دیگر زگیلهای تناسلی، زگیلهای آمیزشی (Venereal Warts) است که از جمله بیماریهای مقاربتی نیز محسوب می شود. این زگیلها بصورت ضایعات گوشتی خاکستری رنگ در ناحیه دستگاه تناسلی مردان و زنان دیده می شوند. آن شایعترین بیماری ویروسی است که می تواند از راه تماس جنسی منتقل شود. در دنیا حدود ۲۷ درصد افراد فعال از نظر جنسی آلوده به این ویروس هستند. حداقل ۵۰ درصد افرادی که رابطه زناشوئی خارج از خانواده دارند، در طول زندگی مبتلا به زگیلهای تناسلی می شوند. زگیلهای تناسلی نواحی مرطوب دستگاه تناسلی را گرفتار می سازند و در بسیاری از موارد آنقدر ریز و کوچک هستند که ممکن است با چشم غیر مسلح دیده نشوند.

زگیلهای تناسلی (Genital Wart) بشدت مسری هستند. فقط در یک بار رابطه با یک فرد آلوده به این بیماری، احتمال انتقال بیماری ۶۰ درصد است. عامل ایجاد آن یک نوع ویروس به اسم “ویروس پاپیلوم انسانی” یا (HPV) می باشد. پس زگیل ناحیۀ تناسلی یک بیماری ویروسی است. این بیماری از طریق تماس مستقیم پوست به پوست نیز منتقل می شود. یعنی اگر هر قسمتی از پوست و مخاط مثل مخاط دهان با ناحیۀ تناسلی یک فرد آلوده به ویروس پاپیلوم انسانی تماس پیدا کند، ابتلاء به آن امکانپذیر است.

ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) دارای بیش از ۱۰۰ نوع مختلف می باشد. نوع ۶ و ۱۱ علت ۹۰ درصد زگیلهای تناسلی می باشند. باید دانست که تمامی افراد آلوده به ویروس پاپیلوم انسانی علی رغم آلوده بودن ناحیه تناسلی به ویروس، دارای ضایعات زگیلی نمی باشند، یعنی آلودگی آنها مخفی است. در حقیقت ۵-۱ درصد افرادیکه ناحیه تناسلی آنها آلوده به این ویروس است، دارای زگیل قابل رویت نمی باشند ولی ناقل عفونت بوده و می توانند آنرا به دیگران منتقل نمایند. سایر انواع ویروس پاپیلوم انسانی می توانند سبب ایجاد سرطان گردن رحم در خانمها شوند. سردسته آنها ویروس پاپیلوم انسانی نوع ۱۶ می باشد که نوع بسیار پر خطر است. امروزه عقیده بر این است که تقریباً عامل درصد قابل توجهی از سرطانهای گردن رحم در خانمها همین ویروس پاپیلوم انسانی می باشد. باید توجه داشت زگیل معمولی پوست متفاوت از زگیلهای ناحیه تناسلی است و علت آن نوع دیگر از ویروس پاپیلوم انسانی می باشد. یعنی زگیل پوست را نباید با زگیل ناحیه تناسلی اشتباه گرفت.

علائم و نشانه‌ها

زگیلهای تناسلی (Genital Wart) در هر دو جنس زن و مرد دیده می شوند. علائم آن معمولاً بصورت تجمع خوشه‌ای زگیلها می باشد. این تجمع خوشه‌ای، از چند عدد تا گرفتاری وسیع تمام ناحیۀ تناسلی و مقعد متفاوت می باشد. در خانمها علاوه از قسمت خارجی دستگاه تناسلی، این زگیلها در داخل و خارج واژن، گردن رحم و نیز در اطراف مقعد نیز دیده می شوند. اگر در خانمی زگیل قابل رویت در قسمت خارجی دستگاه تناسلی وجود داشته باشد، بایستی حتماً از نظر وجود ضایعات زگیلی در داخل واژن، گردن رحم و سایر نقاط مجاور دستگاه تناسلی نیز بررسی شود. بسیاری از زگیلهای داخل واژن بدون علامت هستند و گاهاً تنها علامت آنها خونریزی بدنبال رابطه زناشوئی می باشد. میزان شیوع زگیلهای تناسلی در خانمها به همان اندازه مردان می باشد، ولی علائم در خانمها کمتر هستند. در مردان معمولاً در نوک آلت تناسلی دیده می شوند. ولی در تنه آلت تناسلی، در روی کیسه بیضه و در اطراف و داخل مقعد نیز می توان آنها را یافت.

زگیلها بخودی خود دارای علائم نیستند ولی بعلت موقعیت خاص، آنها سبب ایجاد خارش و سوزش می شوند. گاهاً بعلت ضربه خونریزی کرده و یا اگر در محل خروج ادرار قرار گیرند، ممکن است راه خروج ادرار مسدود شده و بیمار مبتلا به احتباس ادراری گردد. بیمار ممکن است همراه با زگیلهای تناسلی دارای بیماری مقاربتی عفونی دیگر نیز باشد. اندازه زگیلها از یک میلی متر تا یک سانتی متر متفاوت است. گاهی چندین زگیل بهم پیوسته و ظاهر شبیه به گل کلم پیدا می کنند. اگر دهان فردی با ناحیه تناسلی فرد دیگری که به ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) آلوده است تماس حاصل نماید، این زگیلها در داخل دهان و حلق نیز ایجاد می شوند. اگر یک خراشی در سطوح مخاطی و پوست ایجاد شود (که گاهاً در حین رابطه جنسی اتفاق می افتد) ویروس عامل زگیل تناسلی می تواند از این خراش وارد سلولهای بدن شود. این ویروس پس از ورود به سلول ممکن است ماهها و سالها در داخل سلول باقی بماند و سلولهای بدن را عفونی نگهدارد. برقرار کردن رابطه جنسی با این افراد آلوده که ظاهراً فاقد زگیل قابل رویت می باشند، می تواند منجر به انتقال عفونت و ایجاد زگیلهای تناسلی در فرد شود. در حدود دو سوم افرادیکه با فرد آلوده به ویروس پاپیلوم انسانی رابطه جنسی داشته‌اند، ظرف سه ماه زگیلهای تناسلی در آنها پدیدار خواهد شد.

فرد مبتلا به زگیل ناحیه تناسلی چکار باید بکند؟

اگر شما زگیل ناحیه تناسلی (Venereal Warts) دارید، به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. گاهاً این زگیلها خونریزی می کنند و آن ممکن است شدید باشد. در همچون مواردی باید با یک پارچه تمیز روی نقطه خونریزی دهنده فشار وارد کنید و به اولین مرکز پزشکی مراجعه نمائید. همانطور که قبلاً ذکر شد، زگیلهای تناسلی ممکن است سبب احتباس ادراری شود، که باز باید به یک مرکز پزشکی مراجعه نمائید.

تشخیص

تشخیص زگیلهای ناحیه تناسلی (Genital Wart) بر اساس سابقه و ظاهر ضایعات آسان است. گاهی ضایعات خیلی ریز بوده و دیده نمی شوند و یا ظاهر گول زننده دارند و شبیه سایر بیماریهای پوستی می باشند. گاهی ضایعات را باید قابل رویت ساخت. در این روش محل مورد نظر را با اسید استیک ۵ درصد آغشته کره و مدت ۱۰-۵ دقیقه صبر می کنیم. اگر ضایعه مذبور سفید شود، دلیل وجود زگیل تناسلی است. این اقدام تشخیصی در خانمها توصیه نمی شود. زگیلهای گردن رحم در بسیاری از موارد آنقدر ریز هستند که جهت دیدن آنها نیاز به دستگاه بزرگنمائی است. اگر ضایعه ظاهر نامتقارن داشته باشد و یا بلافاصله پس از درمان عود کند، نیاز به نمونه برداری دارد. برای تائید تشخیص از روشهای آزمایشگاهی باید استفاده کرد.

درمان

در پزشکی برای درمان بیماریها ما دو اصطلاح بکار می بریم: درمان و شفا. درمان عبارت است از برطرف کردن علائم و نشانه‌های بیماری، طوریکه بیمار احساس می کند حالت طبیعی همیشگی را بدست آورده است. شفا در حقیقت ریشه کن کردن بیماری است و هیچگونه آثاری از بیماری در بدن بیمار باقی نمی ماند و از نظر پزشکی بدن حالت قبل از بیماری را بخود می گیرد. به عنوان مثال اگر فردی مبتلا به تب تیفوئید باشد می توان وی را با تجویز درمانهائی شفا بخشید ولی اگر فردی مبتلا به زونا شود، می توان علائم بیماری را که عبارت است از تاولهای دردناک درمان کرد، ولی ویروس زونا در بدن بیمار باقی می ماند، یعنی برای بیماری زونا شفا وجود ندارد. این در مورد زگیلهای تناسلی نیز صدق می کند. برای این بیماری نیز شفا وجود ندارد. با درمان می توان ضایعات زگیل مانند را تا حد زیادی از بین برد، ولی ویروس در بدن بیمار باقی می ماند.

درمان ضایعات زگیلی قابل رویت از آلوده گی فرد نیز می کاهد ولی آنرا کاملاً از بین نمی برد. گاهاً زگیلهای تناسلی در ۲۰-۱۰ درصد موارد در عرض ۴-۳ ماه بدون درمان نیز ناپدید می شوند. برای درمان زگیل راههای درمانی مختلف مثل، تجویز داروهای موضعی، لیزر، سوزاندن با حرارت، منجمد ساختن و غیره وجود دارند. میزان مؤثر بودن و عوارض هر یک از روشهای درمانی فوق متفاوت است. هیچ درمانی وجود ندارد که بتواند صد در صد، ضایعات زگیلی را از بین برده و از عود آنها جلوگیری نماید. هر بیماری از یک روش درمانی خاص سود می برد. این را به خاطر داشته باشید که تمام انواع درمانهای موضعی زگیلهای تناسلی می توانند منجر به ایجاد بافت سفت ناشی از ترمیم شده و در جای زگیلها پوست رنگدانه‌های خود را از دست داده و سفید شود.

هر یک از روشهای درمانی بصورت مختصر توضیح داده می شوند:

کرایو درمانی

در این روش ضایعه زگیلی با نیتروژن مایع منجمد می شود. میزان موفقت با این روش زیاد و عوارض آن اندک است.

لیزر درمانی

از لیزر برای درمان ضایعات وسیع و یا در مواردیکه ضایعه دچار عود شده است، استفاده می شود. این روش نیاز به بی حسی موضعی یا بیهوشی دارد. معایب لیزر عبارتند از: هزینه آن زیاد است، مدت زمان طولانی جهت ترمیم ضایعات لیزر شده لازم است، جای ترمیم ضایعات لیزر شده بشکل التیام زخم باقی می ماند و بالاخره با لیزر، ذرات ویروس پاپیلوم انسانی در هوا پراکنده می شوند،

این روش درمانی توصیه نمی شود.

سوزاندن با جریان برق

این روش مؤثرترین و مطمئن ترین روش در از بین بردن ضایعات زگیل مانند است. در این روش از جریان برق برای سوزاندن ضایعه استفاده می شود. آن نیاز به بی دردی دارد. دود ناشی از سوختن زگیل عفونی است، بیمار هر چند عدد ضایعه داشته باشد در یک جلسه از بین برده می شوند.

داروهای موضعی

تعداد آنها زیاد است و باید توسط پزشک تجویز شود.

برداشتن با جراحی

اصولاً استفاده از چاقو، برش و هر نوع خونریزی در درمان زگیل تناسلی توصیه نمی شود. بزرگترین ضایعات را با کوتریزاسیون می توان برداشت.

مراقبتهائیکه بیمار باید انجام دهد:

۱٫ باید مراقب باشید که به نواحی دارای زگیل، ضربه وارد نشود. چون ممکن است سبب خونریزی گردد.

۲٫ مراقب باشید که بیماری را به دیگران منتقل نکنید.

۳٫ چون زگیلها بخودی خود عفونی هستند، از دست زدن به آنها خودداری کنید.

۴٫ هرگز زگیل را گرفته و نکشید و یا آنرا نچلانید.

۵٫ خانمهائیکه دارای زگیلهای تناسلی هستند، باید حتماً پاپ اسمیر شده و از نظر وجود ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) در گردن رحم بررسی شوند. این آزمایش با آزمایش پاپ اسمیر معمولی فرق می کند.

۶٫ دوره درمان تجویز شده توسط پزشک را کامل کنید.

۷٫ اگر ضایعه با اولین درمان برطرف نشود، نیاز به بررسی و توجه بیشتری دارید.

۸٫ استفاده از کاندوم در رابطه جنسی، انتقال بیماری را به مقدار زیادی کاهش می دهد ولی صفر نمی کند.

۹٫ هر فرد مبتلا به زگیلهای تناسلی، می بایست تا کامل شدن دوره درمان از برقراری رابطه جنسی خودداری نماید.

پیشگیری

بهترین و مؤثرترین راه پیشگیری، اجتناب از آلودگی می باشد. یک واکسن مؤثر برای پیشگیری از عفونت با ویروس پاپیلوم انسانی نوع ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ بنام Gardasil در سال ۲۰۰۶ توسط FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) هم برای زن و هم برای مرد مورد تأئید قرار گرفت. در دنیا خانمها از این واکسن بصورت وسیع استغاده می کنند. خانمهائیکه قبلاً آلوده به ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) نشده‌اند، تجویز واکسن تقریباً صد در صد از آلوده شدن به ویروس پاپیلوم انسانی نوع ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ پیشگیری می کند. آن در خانمهائیکه قبلاً به ویروس پاپیلوم انسانی آلوده شده‌اند کمتر مؤثر است و از ابتلاء به تمام انواع ویروس پاپیلوم انسانی جلوگیری نمی کند. این واکسن برای مردان و زنان ۲۶-۹ ساله مورد تأئید قرار گرفته است. واکسن دیگر به نام Cervarix وجود دارد که از ابتلاء به ویروس پاپیلوم انسانی نوع ۱۶ و ۱۸ پیشگیری می کند و توسط FDA برای زنان ۲۵-۱۰ سال مورد تائید قرار گرفته است. توجه داشته باشید که کار واکسن پیشگیری از ابتلاء به عفونت است و نه درمان. همینکه فردی به ویروس آلوده شود، واکسن دیگر کمکی به وی جهت درمان بیماری وی نخواهد کرد. چون شفا برای آلودگی با ویروس پاپیلوم انسانی وجود ندارد و هیچ درمانی نیز صد در صد مؤثر نمی باشد، بنابراین باید حداکثر سعی و تلاش بشود که از آلودگی به این ویروس که عامل زگیلهای تناسلی و بعضی سرطانها مثل سرطان گردن رحم در خانمها می باشد، جلوگیری بعمل آید.

پیش آگهی

پیش آگهی یک بیماری به ما می گوید که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد:

۱٫ در بسیاری از موارد، زگیلهای تناسلی به درمان پاسخ نمی دهند و حتی پس از برداشتن با جراحی نیز عود می کنند.

۲٫ میزان عود زگیلهای تناسلی یک سال پس از درمان ۵۰ درصد است و در موارد زیر بیشتر است: برقراری رابطه جنسی مجدد با فرد آلوده،‌ عفونت با انواع مختلف ویروس پاپیلوم انسانی، باقی ماندن ویروس در پوست مجاور زگیلها و ریشه مو، و وجود ضایعات عمقی که دیده نمی شوند، مثلا در خانمی که زگیلهای قسمت خارجی دستگاه تناسلی وی درمان می شوند، ولی زگیلهای داخل واژن نادیده گرفته می شوند.

زگیلهای تناسلی در خانمهای حامله

در خانمها اغلب زگیلها در دوران بارداری ظاهر شده و یا زیاد می شوند. همچنین عفونتهای نهفته می توانند در دوران بارداری خود را نشان دهند. اگر زگیلها در داخل واژن و یا دهانه رحم باشند، ممکن است زایمان طبیعی را مشکل نمایند، چون این ضایعات به راحتی خونریزی می کنند. زگیلها ممکن است بعد از حاملگی بخودی خود ناپدید شوند. خطر بزرگ این است که نوزاد ممکن است هنگام عبور از کانال زایمانی آلوده گردد. ویروس پاپیلوم انسانی می تواند در نوزاد سبب عفونت خطیر ریوی که بالقوه کشنده است، شود. در این نوزادان زگیلها بسرعت در دستگاه تنفسی رشد کرده و منتشر شده و سبب انسداد راههای هوائی می شوند.

عوامل خطر ساز

یک عده عواملی احتمال ابتلاء به زگیلهای تناسلی (Venereal Warts) را بیشتر می کنند. عمده ترین آنها عبارتند از:

۱٫ داشتن رابطه جنسی با افراد متعدد

۲٫ داشتن یک بیماری مقاربتی دیگر مثل سوزاک

۳٫ داشتن رابطه جنسی با فردیکه از سابقه وی اطلاع درستی ندارید.

۴٫ شروع روابط جنسی از سنین پائین تر

سرطانزائی

سرطان گردن رحم رابطه بسیار نزدیکی با ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) دارد. بعضی از انواع ویروس پاپیلوم انسانی در ایجاد سرطانهای فرج، سرطان مقعد و سرطان آلت تناسلی دخیل هستند.

ملاقات با پزشک

اگر برای زگیلهای تناسلی با پزشک متخصص قرار ملاقات دارید، قبل از موعد پرسشهای خود را یادداشت کنید تا از پزشک خود در مورد آنها سئوال نمائید:

۱٫ آیا واقعاً من دارای زگیل تناسلی هستم؟

۲٫ آیا علل دیگری نیز به غیر از زگیلهای تناسلی برای علائم من وجود دارند؟

۳٫ چه آزمایشاتی را شما توصیه می کنید؟

۴٫ آیا لازم است من از نظر وجود سایر عفونتهای مقاربتی نیز تست شوم؟

۵٫ آیا شما توصیه به درمان دارید، اگر بلی چه نوع درمانی؟

۶٫ چه مدت پس از شروع درمان من می توانم انتظار بهبودی داشته باشم؟

۷٫ آیا من مسری هستم؟ چگونه می توانم خطر انتقال عفونت به دیگران را کاهش دهم؟

۸٫ آیا شریک جنسی من نیز نیاز به تست از نظر این بیماری دارد؟

۹٫ کی می توانم رابطه جنسی خود را از سر بگیرم؟

۱۰٫ چقدر احتمال دارد که من در آینده مجدداً مبتلا به زگیلهای تناسلی شوم؟

۱۱٫ آیا من در معرض عوارض زگیلهای تناسلی (مثل سرطان، خونریزی، احتباس ادراری، و غیره) هستم؟

۱۲٫ هر چند وقت یکبار لازم است من از نظر مراقبتهای پزشکی زگیلهای تناسلی به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنم؟

پزشک ممکن است سئوالات زیر را از شما بکند، بنابراین جهت پاسخ به آنها خود را آماده کنید:

۱٫ علائم شما کدامها هستند؟

۲٫ علائم از کی شروع شده‌اند؟

۳٫ شدت علائم خود را چگونه برآورد می کنید؟

۴٫ آیا شما در روابط جنسی از رفتارهای پرخطر پرهیز می کنید؟ اگر بله، از کی، از همان شروع روابط جنسی؟

۵٫ آیا شما اخیراً با فرد جدیدی رابطه جنسی داشته‌اید؟

۶٫ آیا شریک جنسی شما از نظر عفونتهای مقاربتی آزمایش شده‌است؟

۷٫ آیا شما واکسن ویروس پاپیلوم انسانی زده‌اید؟ کی؟

۸٫ آیا شما حامله هستید و یا می خواهید در آینده حامله شوید؟

مورد بسیار مهم

ضایعات زگیل مانند منشاء پخش ویروس هستند بنابراین باید همه آنها به یک روش مطمئن از بین برده شوند. ضایعاتی که در سطح پوست اندازه متناسب دارند، قابل رویت هستند ولی زگیلهای با خصوصیات زیر نه برای پزشک و نه برای بیمار قابل رویت نخواهند بود:

· زگیل بسیار ریز باشد که جهت رویت آن نیاز به بزرگنمائی است.

· زگیل هم در مرد و هم در زن داخل مجرای ادرار باشد.

· زگیل در داخل واژن باشد.

· زگیل در محل ورودی مقعد باشد.

· زگیل در چین و چروک کشاله ران و چینهای پوستی باشد.

· وجود زگیل غیر قابل رویت در اطراف دهان و داخل دهان در فردیکه رابطه جنسی دهانی داشته است.

با توجه به موارد بالا هر فرد مبتلا به زگیل تناسلی باید در اطاق عمل تحت بی دردی از نظر وجود ضایعات زگیلی در نواحی فوق توسط میکروسکوپ و آندوسکوپ مورد بررسی قرار گیرد و تمام ضایعات توسط جریان برق سوزانده شوند. برای از بین بردن زگیل داخل مجرای ادرار نیاز به وسایل خاص می باشد. اگر تمام زگیلها از بین برده نشوند، فرد بشدت آلوده باقی مانده و پس از از بین بردن زگیلهای قابل رویت، آنها بسرعت مجدداً شروع به رشد می کنند. در ۲۰ درصد موارد با گذشت زمان سیستم ایمنی بدن ویروس HPV را از بین می برد ولی اگر فردی دارای زگیل غیر قابل رویت در نقطه ای از بدن باشد این امر امکانپذیر نخواهد بود. به عبارت دیگر صرف گرفتن یک محلول از داروخانه و مالیدن آن بر روی زگیلها در بهترین شرایط فقط صورت مسئله را حل می کند و به هیچ وجه نباید به آن اکتفا کرد.

کانال تلگرام مخصوص باروری و ناباروری:

https://t.me/nabarvaridrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص سلامت جنسی:

https://t.me/salamatjensidrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص زگیل تناسلی:

https://t.me/zegiltanasolidrsafarineiad

کانال تلگرام مخصوص ترانسها:

https://t.me/joinchat/AAAAAAwbWHZ0u7-g9So4kQ

---

---

آرشیو مقالات تخصصی اورولوژی زنان